Verwacht men dat het nieuwe normaal hetzelfde, lichtelijk anders of compleet anders eruit gaat zien? Wanneer men verandering verwacht, wat betekent dit dan voor organisaties, onze samenleving, het consumentengedrag en zijn de organisaties hier wel op voorbereid? Vragen die we in ons hoofd continu kunnen blijven stellen, maar waarvan het antwoord in de toekomst ligt. Toch wilde we graag een poging wagen en hebben we 40+ top-level management gevraagd hoe zei aankijken tegen deze onderwerpen.

Het nieuwe normaal zal zeker anders zijn.

We leven in een snel veranderende wereld, hoewel volledig gevaccineerde bevolking in het vooruitzicht ligt betekent dit niet dat de wereld precies teruggaat naar hoe het was. Uit resultaten blijkt dat 97% van de deelnemers verwacht dat ‘het nieuwe normaal’ lichtelijk tot structureel anders gaat zijn dan de pre-corona situatie. De verwachting van de verandering in consumentengedrag is onder te verdelen in vijf onderwerpen.

Beweging naar een hybride consumptiemaatschappij
We zijn onderweg naar een hybride economie waar off- en online naadloos in elkaar overlopen. Momenteel gaat alles online. We ervaren hierdoor de efficiëntie van de digitale product bestellingen, dienstverlening en vermindering van reistijd. Tegelijkertijd ervaren we het gemis en de toegevoegde waarde van het fysieke contact met elkaar. Hierdoor zullen consumenten steeds meer opzoek gaan naar nieuwe ervaringen waar de perfecte balans plaatsvindt tussen off- en online. Zoals de beweging van de groeiende interesse in lokale, kleine en onafhankelijke bedrijven voor een uniek aanbod en persoonlijke dienstverlening. Ondanks de vraag naar fysieke ontmoetingen gaan we merken dat er meer op afstand gecommuniceerd gaat worden, men zal elkaar hierbij meer gericht opzoeken. De spontane ontmoetingen, netwerk momenten of de roddels uit de wandelgangen zullen plaats moeten maken voor de geplande afspraken.

Verandering in bestedingspatroon
Al bijna een jaar lang staat de wereld op zijn kop, weten mensen niet zeker waar ze aan toe zijn of kunnen hun geld niet uitgeven zoals ze dat normaal deden. Minimale vakantie uitgaves, feesten en festivals en de horeca was maar beperkt open. Daarbij kwam ook nog de grote vraag; ga je in deze tijd een financieel risico nemen of wacht je even op dat er meer zekerheid is? Al deze vorige beslissingen en uitgaves hebben direct of indirect impact op het bestedingspatroon in het nieuwe normaal. Sommige zullen een compensatie effect ervaren, waar de uitgaves aan festivals en vakantie groter uit zullen vallen. Andere zullen juist uitgestelde investeringen in vernieuwing en verduurzaming maken.

Erkennen van maatschappelijk verantwoord ondernemen en duurzame ketens
We gaan steeds meer inzien wat de mens het milieu en daarmee de wereld aandoet. De bewustwording wordt alsmaar groter en daarmee ook de vraag naar duurzaamheid. De bewustheid van de consument zorgt ervoor dat de vraag naar maatschappelijk verantwoord ondernemen, circulariteit en duurzame ketens steeds groter wordt. Om te overleven moeten organisaties hierop in spelen en het niet alleen zeggen, maar ook daad bij woord voegen.

Verandering in reispatroon
Vanuit huis werken zorgt ervoor dat de reistijd weg valt. Waar het eerst normaal gevonden werd om elke dag meer dan een uur onderweg te zijn naar je werk of klant struikelen mensen daar nu over. Maar COVID-19 heeft niet alleen impact op de dagelijkse reistijd maar ook op al het andere zakelijk en dan voornamelijk het vliegverkeer. Organisaties merken het in de portemonnee, individuen merken het in tijd en het is beter voor het milieu, voor alle partijen zit er een significant voordeel aan om zakelijk zo min mogelijk te reizen. Echter kon men voorheen niet bedenken hoe je zonder zakelijk reizen zou kunnen, maar nu het moet kan bijna alles digitaal. Omdat men nu heeft ervaren dat het digitaal kan, zal dit in de nabije toekomst resulteren in minder en/of ander reisgedrag.

Hygiëne blijft belangrijk
Niet alleen ten tijde van een pandemie zullen mensen de focus leggen op hygiëne, wat na deze tijd belangrijk zal blijven. Mensen merken de voordelen, zijn minder stel ziek en raken gewoonweg gewend aan de nieuwe standaard met betrekking tot hygiëne.

Organisaties gaan blijvend veranderen
Uit resultaten blijkt dat men verwacht dat niet alleen het consumentengedrag structureel zal veranderen. Organisaties zullen lichtelijk tot structureel anders gaan functioneren (88% van de deelnemers). De verwachte verandering zit hem onder andere in de volgende onderwerpen.

Nieuw integraal ritme van online (thuis) en fysiek (kantoor) werken
Er zal een nieuwe verdeling plaatsvinden tussen op kantoor werken en thuis werken. Waar we voorheen vijf dagen in de week naar kantoor gingen en je alleen thuis werkte wanneer je echt niet anders kon is dat in één dag tijd volledig omgeslagen naar volledig thuis werken. Deze verandering heeft voor- en nadelen gekend, om deze reden zullen we dus niet alleen thuis blijven werken, maar ook niet meer volledig terug naar kantoor gaan. In deze hybride manier van werken zal online als backbone fungeren voor de organisatie en zal de fysieke kantoorruimte fungeren als plek voor sociale cohesie, creativiteit en brainstormsessies. Waar de relaties en fysieke verbinding dus minder vaak zal plaatsvinden, maar des te intenser zullen zijn. Het nieuwe integraal ritme van online en fysiek werken zal leiden tot een fundamentele herinrichting van klant en organisatie processen onder andere voor behoud en versterking van de concurrentiepositie.

Samenwerking en communicatie
De samenwerking en communicatie tussen collega’s, partners of met klanten is 90 graden gedraaid ten opzichte van hoe we het gewend waren. Doordat er verwacht wordt dat de situatie blijvend veranderd is kan ervan uit gegaan worden dat ons nog een lang gewenningsproces in het vooruitzicht ligt. Een gewenningsproces om de juiste balans voor ieder te vinden met betrekking tot samenwerking en communicatie. Zowel de samenwerking en communicatie tussen collega’s, met partners als met klanten.

Het behouden en de ontwikkeling van de concurrentiepositie
Als er iets is wat we van het afgelopen jaar geleerd hebben is dat de wereld enorm snel kan (mee)veranderen in richtingen die er eerder nooit waren voorspeld. Zo kunnen we spreken van een enorme digitale transformatie die we aan het doormaken zijn, waarbij data extreem belangrijk is en hiermee essentieel voor het concurrentievermogen en de groei van de organisatie. Tegelijkertijd merken we dat organisaties flexibeler, wendbaarder en weerbaarder dan ooit moeten zijn om met deze snelle veranderingen van de wereld mee te kunnen gaan. Dit kan resulteren in kleine aanpassingen binnen een organisatie zoals het stimuleren van meer samenwerking en verbinding tussen mensen (inclusiviteit) of het vereenvoudigen van een proces omdat sommige dingen simpelweg niet meer relevant of nodig zijn. Aan de andere kant kan dit resulteren in drastische aanpassingen zoals een reset (van de top) van de organisatie, transparantie en financiële controle of het heroverwegen en het aanpassen van het businessmodel.

Duurzaamheid als onderdeel van het DNA
Onder andere door de bewustwording en daarmee de vraag vanuit de consument is het essentieel geworden om duurzaamheid een onderdeel van het DNA van de organisatie te maken. Duurzaamheid zal structureel door de organisatie heen moeten lopen, het moet de basis zijn voor de geleverde producten, diensten en de interne en externe processen. Om als organisatie toekomstbestendig te zijn, zal duurzaamheid verworven moeten zijn in de purpose en daarmee in het businessmodel van de organisatie. Alleen op deze manier wordt elke toekomstige beslissing gechallenged over de as van duurzaamheid.

Verandering in het huidige sales proces
De consument zit steeds minder te wachten op de directe verkooppraat. Ze zijn steeds meer opzoek naar toegevoegde waarde en een beleving. Hierdoor reageren ze steeds minder snel uit zichzelf op de traditionele marketingcampagnes. Om hierop in te spelen zullen de organisatie de richting op gaan van ‘social selling’. Een verkooptechniek waar sales en marketing samen komen om de consument naar zich toe te trekken. Social selling is het delen van waardevolle informatie en het aangaan van interactie met de doelgroep middels het gebruik van onder andere social media. Het doel hiervan is waarde en nieuwsgierigheid creëren en het delen van informatie zodat de consument getriggerd wordt om naar jou toe te komen.

De meeste organisatie zijn voorbereid, maar hebben nog wel een aantal uitdagingen
Zo verwachten organisaties voorbereid te zijn op een volgende golf (82% van de deelnemers) en voorbereid te zijn om te werken in het nieuwe normaal (73% van de deelnemers). Echter ondanks de voorbereidingen zal dit gepaard gaan met een aantal uitdagingen. Hieronder de genoemde belangrijkste uitdagingen.

Digitaal verbinden, interacteren en het behouden van de cultuur
Hoe snel en gemakkelijke de transitie verliep naar digitaal werken en communiceren hebben we wel gemerkt dat dit ten koste ging van informele communicatie, de sociale verbondenheid met elkaar en hiermee de cultuur. De uitdaging is goede communicatie, de interactie en cultuur met elkaar te stimuleren en te behouden. Deze uitdaging geldt zowel voor het contact tussen collega’s, met partners, met klanten, en bijvoorbeeld tussen studenten en docenten. Sociale interactie is belangrijk om elkaar scherp en gemotiveerd te houden in de nieuwe digitale setting, zoals het behouden van cultuur, sociale contacten en de gunfactor in bijvoorbeeld onderhandelingen. Kortom digitale verbinding, betrokkenheid en informele interactie is essentieel voor een organisatie om de cultuur, de motivatie en de teamgeest te behouden.

Leiderschap en het managen van de organisatie
“thriving through volatility”
De uitdaging ligt hem in het transformeren van de organisatie naar meer co-creatief leiderschap en het managen van de directe en de indirecte productiviteit (‘speed over elegance’). Denk hierbij aan het managen van de gehele transformatie, de winstgevendheid maar ook de teamspirit en het ondersteunen, coachen en counseling is belangrijker dan ooit.

Herzien van strategie en organisatie in de nieuwe situatie
De crisis tegelijkertijd ruimte, ruimte om na te denken of de huidige strategie en inrichting van het businessmodel van de organisatie nog wel relevant is. De uitdaging ligt hem er dan ook in om deze ruimte te nemen, en de strategie en de organisatie te herzien hoe deze toegevoegde waarde kunnen leveren in de nieuwe situatie.

Agility
Zoals eerder benoemd werd er nooit eerder gevraagd om zoveel flexibiliteit, weerbaarheid en wendbaarheid van organisaties. Echter weten we dat dit nog maar het begin is en dat we nog vele toekomstige disrupties kunnen verwachten. Om mee te kunnen bewegen en continu bij te stellen met de blijvende veranderingen en de toekomstige disrupties is het essentieel voor een organisatie om de agility binnen een organisatie voorop te stellen en te waarborgen.

Closing the digital gap
Organisaties zijn gewend om de organisatie zo veel mogelijk, voornamelijk op het gebied van sociaal contact digitaal in te richten. Echter betekent dit niet dat de gehele organisatie meteen volledig gedigitaliseerd is. Er zijn voor vele organisaties nog veel stappen te zetten om het volledige digitale gat te kunnen dichten. Om te kunnen overleven in de wereld van vandaag is het essentieel om hier mee aan de slag te gaan. Verder te gaan met de digitalisering en automatisering van processen, zowel van het productie als de dienstverlening.

Tonen van zorg voor de samenleving
Niet alleen organisaties, maar iedereen heeft het zwaar in tijden zoals deze. De enige manier om eruit te komen is door samen te werken en door er voor elkaar te zijn. Het belang in zorg voor elkaar is enorm. Deze zorg voor elkaar verschijnt er in verschillende maten. Bijvoorbeeld studenten bij wie de bijbaan is weggevallen gaan vrijwilligerswerk doen of bieden oppashulp aan. Maar ook voor mensen in nood wiens winkel verwoest is wordt een crowdfunding pagina aangemaakt. Op deze manier probeert iedereen zijn steentje bij te dragen aan de zorg voor elkaar en hiermee aan de zorg voor de samenleving. Verlies dit groeiend belang aan zorg voor elkaar niet uit het oog als organisatie.

Organizational learning
Organisatorisch leren is het proces van het creëren, behouden en overdragen van kennis binnen een organisatie. Deze kennis is breed en omvat elk onderwerp dat belangrijk is voor de organisatie en dat een organisatie beter zou kunnen maken. Het biedt de organisatie de kans om te leren van het verleden en het heden om hierdoor vervolgens beter in te kunnen spelen op de toekomst.

Dit artikel is gebaseerd op de poll resultaten onder Leden van het platform Future Talks, een initiatief van Consultive executive search en The Next Organization.

Heb je nog vragen naar aanleiding van dit artikel of wil je graag met ons en/of met peers het gesprek aan gaan over de toekomst en de toekomstbestendigheid van (eigen) organisatie(s) neem dan contact met ons op!